Vandaag vond de nieuwjaarsreceptie van de Vereniging Hogescholen plaats met als thema ‘Meerwaarde van het hbo'. Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, opende de bijeenkomst met een betoog over de meerwaarde van het hbo. "De echte meerwaarde van het hbo is de maatschappelijke waarde die verder gaat dan het aanleren van vaardigheden en kennis om als professional te kunnen functioneren". Minister Ingrid van Engelshoven sprak in haar toespraak vooral haar vertrouwen uit in de kwaliteit van het hbo en de emancipatiefunctie van de instellingen. "Toegankelijkheid is voor mij prioriteit", aldus de minister van OCW.
Maatschappelijke waarde van het hbo is de echte meerwaarde
De Graaf: "Ik geloof dat de meerwaarde van ons hoger beroepsonderwijs, de echte meerwaarde, een maatschappelijke waarde is die verder gaat dan het aanleveren van vaardigheden en kennis om als professional te kunnen functioneren. Het hbo heeft geen bestaansrecht als we geen bijdrage leveren aan de Nederlandse kenniseconomie. Het is belangrijk dat wij zelfstandige hoogwaardige professionals opleiden en dat wij voldoen aan de vraag van de arbeidsmarkt, net zoals we ons best moeten doen om studenten in de studie te houden zodat ze die ook in redelijke tijd afmaken. Maar onze onderwijsopdracht bestaat uit meer en de meerwaarde van het hoger onderwijs - van ons en ook van de universiteiten - kan niet slechts gemeten worden aan hand van meetlatten die enkel toezien op het economisch belang."
Voorop lopen in coöperatieve samenwerking
De Graaf haalde in zijn toespraak oud VU-voorzitter en hoogleraar Jaap Winter aan die het begrip Bruto Academische Waarde introduceerde: de toegevoegde waarde van het hoger onderwijs aan de samenleving strekt veel verder dan het aanvinken van het prestatielijstje. In een recent interview wees Winter bovendien op 'ontzielde ondernemingen' en pleitte voor nieuwe vormen van governance in het bedrijfsleven waarin niet alleen aandeelhouders, maar ook werknemers, klanten, leveranciers en vertegenwoordigers van de gemeenschap meepraten en meebeslissen over de koers van de onderneming. "Ook voor het hoger onderwijs is zo'n coöperatieve gedachte hoogst interessant", aldus De Graaf, "laten wij daarin ook voorop lopen!"
Wederzijds vertrouwen is onmisbaar
De Graaf heeft er vertrouwen in dat de minister van OCW samen met studenten en instellingen een nieuw pad in gaat slaan waarin juist de dialoog met de samenleving en de ruimte voor het hele verhaal van het hbo de milestones vormen. 
De minister van OCW, Ingrid van Engelshoven, bevestigde in haar toespraak deze keuze. Zij wil een kanteling maken in het maken van afspraken tussen de overheid en de instellingen waarbij verantwoording richting elkaar het uitganspunt is, als partners onderling. Daarbij verlegt zij de focus van prestaties en rendement op korte termijn naar kwaliteit op de lange duur. "Het is de student die moet merken dat het onderwijs beter wordt, dankzij de investering van de studievoorschotmiddelen", aldus Ingrid van Engelshoven. De minister heeft een sterk geloof in het maken van 'eigen' afspraken tussen instellingen, docenten, studenten en het werkveld.
Zie ook: jaarcongres Vereniging Hogescholen 2018 - 'Meer waarde met hbo'
Foto's: Richard Mulder fotografie