“Hogescholen staan klaar om te leveren. Een nieuw kabinet moet direct keuzes maken, nu is het moment om te investeren in het hbo”. Dat zegt Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, bij de publicatie van het verkiezingsmanifest ‘Investeer in het hbo, voor de toekomst van Nederland’. Gerichte investeringen in het hbo bieden volgens de hogescholen concreet rendement voor Nederland: meer professionals op de werkvloer, een betere aansluiting van opleidingen op de praktijk en versterking van de regionale economie. De arbeidsmarkt verandert razendsnel onder invloed van technologisering. Tegelijkertijd zijn er hardnekkige tekorten aan vakbekwame professionals en blijft het innovatievermogen van de economie achter. Tot slot zijn er grote maatschappelijke transities aan de gang, onder meer in de zorg, defensie en het klimaat. Hbo’ers zijn daarbij hard nodig.
Praktijkgericht onderzoek als motor van vernieuwing
Het praktijkgericht onderzoek aan hogescholen richt zich op concrete innovatievragen uit de beroepspraktijk. Niet alleen van grote bedrijven en publieke instellingen, maar nadrukkelijk ook vanuit het mkb. Deze vorm van onderzoek levert onze partners de innovaties die nu nodig zijn op het gebied van defensie, energie, digitalisering, gezondheidszorg, klimaat en het verhogen van de arbeidsproductiviteit in alle sectoren. De opgedane kennis stroomt direct terug naar het onderwijs, waardoor onze studenten toegang krijgen tot de nieuwste inzichten en tools. Een investering van 250 miljoen euro in het praktijkgericht onderzoek stelt hogescholen in staat om op dit vlak meer concreet bij te dragen.
Wettelijke opdracht voor om- en bijscholing
Nederland moet meer dan negen miljoen werkenden om- en bijscholen om de vernieuwing van kennis en techniek bij te houden, om de arbeidsmarkttekorten op te lossen en om maatschappelijke uitdagingen te kunnen aangaan. Hogescholen willen dit ondersteunen met gerichte om- en bijscholing en vragen de overheid om het gebruik van zogeheten ‘microcredentials’ (digitale certificaten die leerresultaten van korte, gerichte onderwijseenheden, zoals cursussen of modules aantonen) wettelijk te verankeren. Daarnaast willen hogescholen dat het ‘leven lang ontwikkelen’ als hun publieke opdracht wordt vastgelegd in de Wet hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.
Dekkend opleidingsaanbod gericht op regionale behoeften
Hogescholen spelen een cruciale rol in hun regio door een groot deel van de professionals te leveren die lokaal en regionaal aan de slag gaan. 75% van de hbo-afgestudeerden blijft werken in de regio waar zij zijn opgeleid. Daarom is een regionaal dekkend aanbod van hbo-onderwijs (associate degrees, bachelors en masters) dat aansluit op de regionale arbeidsmarkt noodzakelijk. Hogescholen willen hiervoor hun regionale rol versterken en uitbouwen, dit vraagt een investering van 195 miljoen euro per jaar. Hiernaast is ook stabiele bekostiging nodig om schommelingen in studentenaantallen op te vangen en de maatschappelijke opdracht van hogescholen te blijven vervullen.
Investeren in de weerbaarheid van hogescholen
Door geopolitieke verschuivingen is Nederland meer aangewezen op Europa en op zichzelf. Dat geldt zowel voor het versterken van het innovatie- en concurrentievermogen, als voor het waarborgen van de veiligheid en weerbaarheid van de samenleving en ons onderwijs en onderzoek. De huidige tijd vraagt ook van hogescholen om weerbaar te zijn op het gebied van kennis-, cyber-, fysieke en sociale veiligheid. Om te kunnen voldoen aan regelgeving (NIS2, screeningswet, zorgplicht) en aan de eisen voor fysieke veiligheid hebben hogescholen extra middelen nodig. Hiervoor is structureel 90 miljoen euro nodig, maar de komende jaren incidenteel waarschijnlijk meer om een inhaalslag te maken.
Verkiezingsmanifest
Alleen met consequente keuzes en investeringen, in lijn met de Lissabondoelstelling van 3% van het bbp, bouwen we samen aan de toekomst van Nederland. Daarom pleiten de hogescholen voor een leven lang ontwikkelen als wettelijke taak, voor de versterking van de rol van hogescholen in en voor de regio, investeringen in veiligheid en uitbouw van het praktijkgericht onderzoek, zodat de hogescholen kunnen bijdragen aan de toekomstige arbeidsmarkt, hun regio’s en de opleiding van professionals.
De benodigde investeringen voor de impuls voor praktijkgericht onderzoek, de regiorol van hogescholen en een weerbaar hbo, tellen op tot in totaal structureel 535 miljoen euro. In het verkiezingsmanifest staan deze punten nader uitgewerkt en zijn deze voorzien van een financiële onderbouwing. Het verkiezingsmanifest is hieronder te downloaden.