Er komt een landelijk specialisatiemodel voor pabo-studenten die zich in hun opleiding ook toeleggen in onderwijs aan jongere of juist de oudere kinderen van de basisschool. Dit model gaat pabo’s helpen om de specialisatie vorm te geven. Leraren die al voor de klas staan en zich willen bijscholen, gaan het model in de toekomst ook gebruiken. Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen: “Dit kan toekomstige leraren een ander carrièreperspectief geven: verdieping in hun vak, terwijl ze toch breed opgeleid op de arbeidsmarkt komen. Dat maakt het vak aantrekkelijker, wat kan helpen bij de aanpak van het lerarentekort.”
Het toekomstige specialisatiemodel wordt ontwikkeld door het Landelijk Overleg Lerarenopleidingen (LOBO). Al langer bestaat de politieke wens om de pabo meer te specialiseren naar leeftijdsgroepen, vooral voor het jonge kind. Hogescholen onderzochten in pilotprojecten hoe binnen de bestaande brede pabo-opleiding het lesgeven aan jonge en oudere kinderen als specialisatie structureel kan worden ingebed.
Op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zijn acht pilots aan zeven hogescholen uitgevoerd. Uit die pilots blijkt dat specialiseren binnen de brede opleiding leraar tot basisonderwijs effectiever is dan het inrichten van een aparte lerarenopleiding voor jonge kinderen. Het besluit van het LOBO om dit specialisatiemodel te ontwikkelen is een reactie op deze pilotprojecten.
Met deze landelijk vormgegeven specialisatie kunnen meer specialisten ‘jonge en oudere kind’ worden opgeleid, zonder dat dat leidt tot een overladen studieprogramma. Het model bevat bovendien een doorlopende leerlijn voor leraren die al zijn begonnen met werken en zich omwille van hun ontwikkeling in het vak voortdurend bijscholen: van startbekwaam naar vakbekwaam. Al met al komt dat de onderwijskwaliteit ten goede. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat extra profileringsmogelijkheden ertoe leiden dat meer mensen leraar willen worden en dat ook willen blijven. Er ontstaan daardoor nieuwe en duidelijker loopbaankansen. Ook nascholingsaanbod kan hierop aansluiten.
Met steun van OCW startte eind september 2022 een kwartiermaker de inrichting van een expertisecentrum met als werktitel ‘Over grenzen’ dat zich zal inzetten op doorgaande leerlijnen voor leerlingen in de leeftijd van 8-14 jaar. Dat vraagt om sector overstijgende samenwerking en kennisdeling op onderwerpen rondom kansengelijkheid, formatief handelen en nieuwe vormen van samenwerking tussen sectoren. Het is de bedoeling om daarmee in de zomer van 2023 te beginnen. In 2021 startte het Landelijk Expertisecentrum Jonge kind, dat in co-creatie tussen de beroepspraktijk, de wetenschap (lectoraten en leerstoelen) en de lerarenopleidingen de jonge kind-expertise versterkt.
Zie ook VH-nieuwsbericht 10 juni 2021: 'Hogescholen breiden pilots pabo-specialisaties verder uit'